2017 yılında düşman algımız değişmedi. Kimileri siyasi müttefik olarak kabul etse de halk olarak ABD’yi düşman olarak görmeye devam ettik. Bundan yaklaşık 8 ay önce açıklanan araştırmanın sonuçları bugüne de ışık tutuyor.
Araştırmaya göre Türkiye kamuoyu Azerbaycan’ı Türkiye’nin en yakın dostu olarak görüyor; ABD ise Türkiye’ye tehdit oluşturan ülkeler arasında birinci sırada yer alıyor. Kime sorsanız bu böyle, hala ABD ile stratjik müttefik olanlar bile bu gerçeği dile getirmekten çekinmezler.
Henüz Afrin Harekatı başlamadan ve ABD’ye karşı açıklamalar en yüksek perdeden iletilmeden çok önce yapılan bu araştırmada Kadir Has Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sinem Akgül Açıkmeşe koordinasyonunda, 26 ilde 18 yaş üstü bin kişi ile yüz yüze görüşülerek, Türkiye’nin başta Suriye, ABD ve Avrupa Birliği ile ikili ilişkileri olmak üzere Türk dış politikasına yön veren gelişmeler hakkında sorular soruldu.
Peki bu araştırmanın sonuçları ne mi oldu ? Araştırma sonuçlarına göre terörle mücadele artan bir oranda ‘dış politika sorunu’ olarak görüldü. Bu durum kamuoyu nezdinde terörün sadece ülke içi bir sorun biçiminde değerlendirilmediğini, dış politika unsuru olarak da nitelendirildiğini ortaya koydu.
Araştırmaya göre Türkiye’nin dış politikadaki en büyük sorununun yüzde 44,2 ile “terörle mücadele” olduğu ortaya çıktı. Terörle mücadeleyi yüzde 24,6 ile Suriye sorunu ve yüzde 8,3 ile İşgalci İsrail ile ilişkiler izledi. Terörle mücadele seçeneğinde geçen yıla göre yüzde 13’lük artış dikkat çekti. Bu arada bir de istisna var raporda, geçen yıl yüzde 11,3’lük oran ile en önemli dördüncü dış politika sorunu olan Rusya ile ilişkiler bu yıl çok düşük bir oranda kaldığından listede yer almadı.
Ayrıca anketten çıkan bir diğer önemli sonuç ise halkın yüzde 51,7’lik bir oranla 15 Temmuz başarısız darbe girişiminin Türk dış politikasını olumsuz etkilediğini, benzer şekilde yüzde 42,7’lik bir oranda olağanüstü hal önlemlerinin Türkiye’nin uluslararası imajını zedelediğini düşünüyor olması oldu.
EN YAKIN DOST AZERBAYCAN, EN BÜYÜK TEHDİT ABD
‘Türkiye’nin en yakın dostu hangi ülkedir?’ denince sizlerinde aklına gelen ilk ülke olan Azerbaycan cevabı bu soruya cevap veren katılımcılar arasında geçen yıla göre yüzde 12’lik artışla yine aynı oldu.. Geçen yıl yüzde 59,3’lük kesim Azerbaycan’ı ‘en yakın dost ülke’ olarak nitelendirirken, bu yıl ankete katılanların yüzde 71,3’ü en yakın dostumuzun Azerbaycan olduğunu ifade etti.
Bu arada bu sayede de ‘Türkiye’nin dostu yoktur’ diyenlerin oranı ise geçtiğimiz yılın oranı olan yüzde 23,1’den yüzde 17,2’ye geriledi.
2017 Mayıs ayında yapılan bu ankette dikkat çeken asıl önemli veri ise; Türkiye için tehdit olarak görülen ülkeler seçeneğinde geçen yıl Ortadoğu ülkeleri öne çıkarken, geçen yılla karşılaştırıldığında yüzde 22,4’lük bir artışla bu yıl ABD Türkiye için en büyük tehdit olarak karşımıza çıktı. Daha ortada Cumhurbaşkanımız, Stratejik müttefikimiz ile köprüleri atmamış “Eyyy Amerikaaaaa” diye söze başlamamışken bu ankette Türkiye için en büyük tehtid olarak ABD’nin görülmesi manidardır.
Bu arada ek bir bilgi daha. 2016 yılında yüzde 23,2’lik kesim ‘Sizce Türkiye’de dış politikayı hangi kurum yapar?’ sorusuna ‘Cumhurbaşkanı’ yanıtını verirken, bu yıl ankete katılanların yüzde 69,2’si Cumhurbaşkanı’nı temel belirleyici kurum olarak görmüş. Yani kısaca bu ankete cevap verenlere göre dış politikada temel belirleyici ve yürütücü kurum Cumhurbaşkanı olarak görülüyormuş. Hadi şimdi bu anketin sonuçlarını düşünürken Cumhurbaşkanımızın sarsılmaz müttefiki olarak gördüğü ABD ile geldiği son durumu da bir düşünelim.
Tabii belirtmeden geçmeyim ikinci en büyük tehdidi oluşturan ülke ise yüzde 37,4’lük kesim tarafından tüm dünyanın başına en büyük tehlike olan terörizmin destekçisi İsrail olarak ankette kendini gösterdi.
TÜRKİYE YÜZDE 40 İÇİN İSLAM DEVLETİ, YÜZDE 32 İÇİN AVRUPA ÜLKESİ
Araştırmanın ilginç sorularından ikisine verilen cevaplar da ilginç doğrusu. Cevaplardan birinde‘Türkiye İslam ülkesidir’ diyenlerin oranı yüzde 39,9 olurken diğer cevapta da ‘Türkiye Avrupa ülkesidir’ diyenlerin oranı da yüzde 32,7 olarak yansımış. Araştırmaya göre de son üç yıldır da Türkiye’yi Avrupa ülkesi olarak görenlerin sayısı düzenli artış gösteriyormuş
TÜRKİYE’NİN AB ÜYELİĞİNE YÖNELİK UMUTLAR AZALIYOR
Araştırmada dikkat çeken bir diğer unsur Türkiye halkının AB’ye üyelik sürecine verdiği destekte yıllar içinde azalma yaşanması.
Ama ilginç olan şu ki ankette Türkiye’nin AB üyeliğini destekleme oranı, yüzde 48,4 olarak belirtilirken ‘Türkiye AB’ye hiçbir zaman tam üye olamayacak’ diyenlerin oranı bu yıl yüzde 81,3’e yükselmiş. ve işin garibi AB ye alınmak istenmememize rağmen Türk halkı ne Türkiye’nin ne de AB’nin yakın zamanda üyelik müzakerelerini durduracağına inanmıyor. AB’nin müzakereleri durdurmayacağını düşünenlerin oranı yüzde 70 iken, Türkiye’nin müzakereleri durdurmayacağına inananların oranı yüzde 73,7 olarak gerçekleşmiş. Anlaşılan celladına aşık bir toplum olarak AB umudumuzu hiç kaybetmiyoruz.