“YÜZYILA DERİN BAKIŞ – OP.DR.ŞÜKRÜ ESEN” KİŞİSEL MERCEKTEN BİR TÜRKİYE TARİHİ
100 yıllık bir yaşamın izinde, Türkiye’nin 1917-2017 arasındaki çalkantılı tarihine farklı bir ışık tutan “Yüzyıla Derin Bakış”, dönemin Kastamonu Milletvekili Doktor Şükrü Esen’in hayatını belgelerle anlatırken ülkenin tıp tarihi ile siyasi yaşamına da değiniyor.
Yazar Sâkine Esen Eruz’un Kastamonu’dan Almanya’ya uzanan kitabı, kişisel tanıklıklarla bezeli.
1917 yılında Kastamonu’da başlayan bir öykü, Operatör Doktor, 1957-60 Demokrat Parti Milletvekili Şükrü Esen’in hayatı… “Yüzyıla Derin Bakış – Op.Dr. Şükrü Esen (08.04.1917-04.05.2017)” adlı kitapta, Esen’in yüzyıllık hayatı anlatılırken, arka planda Kastamonu’dan Almanya’ya Cumhuriyet tarihi, Anadolu’da yaşam, Türkiye’nin tıp ve siyasi tarihine ilişkin kişisel tanıklıklar ve geniş bir aile hikayesi de ele alınıyor.
Profesör Doktor Sâkine Esen Eruz’ın kaleme aldığı eser, Kastamonu eşrafından, Reiszadeler soyundan gelen 1877 ilk Osmanlı Meclisi mebusu Salim Efendi’nin torunlarından Şükrü Esen üzerine kurulu olsa da, anne tarafından da Kastamonulu olan geniş bir sülalenin tarihini anlatıyor. Kitap; 1920’lerin harem selamlıklı Kastamonu konaklarından, Mehran ve Şadıbey çiftliklerindeki yaşamdan söz ediyor ve savaş sonrası koşulların zorluğu içinde bir ülke kurmak, meslek edinmek ve faydalı olmak için verilen üstün çabalara kah gülümseten, kah yürek burkan hikayelerle ışık tutuyor.
Şükrü Esen’in yaşam öyküsü
Şükrü Esen’in İstanbul Tıp Fakültesi’ni, birçoğu II. Dünya Savaşı öncesi Türkiye’ye davet edilmiş dünyaca ünlü Musevi kökenli Alman hocalardan dersler alarak bitirmesi ve Kulak Burun Boğaz ihtisası yapması sonrası İsviçre ve Almanya’ya giderek deneyimlerini geliştirmesi, ardından memleketi Kastamonu’ya faydalı olmak üzere Kastamonu Devlet Hastanesi’ne tayini, adeta sıfırdan bir klinik kurması; 1957 yılında milletvekili olduktan sonra 1960 İhtilali ve Yassıada olayları ile kesintiye uğrar. Döneme ait anılar, mektuplar, ailenin hatıraları, fotoğraf ve çok sayıda belge, bu dönemi bizzat yaşamış bir ailenin gözünden farklı unsurlar olarak kitapta yerini alıyor.
Bir yılı aşkın süre Yassıada’da hapis yatan Şükrü Esen, suçsuz bulunması sonrası bir süre Almanya’da doktorluk yapmaya devam ettikten sonra, 1967’de Haydarpaşa Numune Hastanesi’ne döner ve 1982 yılına dek bu kurumda KBB klinik şefi olarak görevine devam eder. Kitabın döneme ait bölümleri, Esen’in asistanlarına farklı ameliyat ve tedavi tekniklerini öğretmek üzere Türkiye’ye davet etttiği yabancı meslektaşlarının fotoğraf, not ve belgeleri ile zengin bir tıp tarihi tanıklığını da gözler önüne seriyor.
Kitabı uzun araştırmalar, aile üyeleri ve dostları ile yaptığı röportajlar sonrasında kaleme alan Prof. Dr.Sâkine Esen Eruz, sadece babasının hikayesini anlatmadığını belirtiyor ve amacının “… Yaşananları gelecek nesillere ulaştırmak, onların da Türkiye tarihini merak edip kendi tarihlerine sahip çıkmalarını, sorgulamalarını ve iyiyi kötüden ayırarak aynı hatalara düşmemelerini sağlamak” olduğunu belirtiyor.
Gerçek bir Türkiye resmini görebilmek için farklı dönem ve kişilere ait öykülerin, belge ve bilgilerin incelenmesinin, kişisel tarihin yazıya dökülmesinin öneminin bir kez daha gösteren bu kitap, www.sahafium.com internet sitesinden temin edilebilir.
Yazar Prof.Dr. Sâkine Esen Eruz Hakkında:
Şükrü – Zekiye Esen çiftinin kızıdır. Hem baba, hem anne tarafından Kastamonulu olan Eruz, Avusturya Lisesi mezunudur. Frankfurt’ta Alman Dili ve Edebiyatı eğitimine başlamış, 1977 yılında Pedagoji eğitimi de alarak İstanbul Üniversitesi’nden Alman Dili ve Edebiyatı ve Avrupa Sanat Tarihi bölümlerinden mezun olmuştur.
Doktorasını ve doçentliğini Çeviribilim alanından alan Eruz, son olarak İstanbul Üniversitesi Almanca Mütercim Tercümanlık Anabilim Dalı Başkanlığı ve İzmir Yaşar Üniversitesi Mütercim Tercümanlık Bölüm Başkanlığı yaparak faal çalışma hayatını sona erdirmiş, yazılarına, konferans ve konuşmalara ağırlık vermiştir. Mesleki alanda çok sayıda kitap, makale ve çevirileri bulunan Eruz, halen Çokkültürlülük üzerine çalışmalar yürütmeye, konuk öğretim üyesi olarak ders vermeye ve aile tarihindeki farklı karakterlerin yaşamlarını kitaplaştırmaya devam etmektedir. “İstanbul ve Ötesi” başlıklı kitabı ise İstanbul’un doğasındaki değişimi anlatarak bu kenti diğer Avrupa kentleriyle karşılaştıran bir gezi edebiyatı kitabıdır. 2009 yılından bu yana Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyeti’nde Çokkültürlülük ve Çevirmenler üzerine yurt içinde ve yurt dışında yirmi sergi açmıştır. 2017 yılında Avusturya Graz Üniversitesi Çeviribilim Bölümünde açtığı sergi daimi sergiye dönüştürülmüştür.