Rafik Schami’nin Büyüleyici Romanı “Sen Anlatınca, Çöllerde Çiçekler Açıyor”
Suriye kökenli ünlü yazar Rafik Schami‘nin Şam sokaklarından ilham alarak kaleme aldığı “Sen Anlatınca, Çöllerde Çiçekler Açıyor” adlı romanı okurlarla buluştu. Levent Bakaç’ın İsveççeden dilimize çevirdiği bu eser, Schami’nin şiirsel dili ve zengin anlatımıyla okurları büyüleyici bir dünyanın içine çekiyor.
Kadim Doğu kültürünün derinliklerinden süzülüp gelen öyküler, sevgi, umut, hüzün ve insan ruhunun direnci gibi evrensel temalara dokunuyor. Hikâye anlatmanın iyileştirici gücüne ve kültürel mirasın önemine vurgu yapan roman, aynı zamanda okuru uzak diyarlara doğru duygusal bir yolculuğa çıkarıyor.
Hikâye Anlatıcılığının Büyülü Gücü
Almanca yazan Suriyeli ünlü yazar Rafik Schami’nin bu eseri, hikâye anlatımının büyülü gücünü ve sözlü geleneklerin insan ruhunu nasıl canlandırdığını konu alıyor. Roman, Sultan Salih, Sultan Yasemin, Öykücü Karam ve Nedime Nura gibi kahramanların yer aldığı bir çerçeve öykü kapsamında yüzden fazla kısa öyküyü barındırıyor. Anlatıcının gözünden Doğu kültürüne özgü efsanevi ve gerçek öykülerin iç içe geçtiği, anıların, acının, sevincin, hüznün, neşenin ve dersler çıkarmanın harmanlandığı bir atmosfer sunuluyor.
Kitaptaki her öykü, kurak ve ıssız görünen bir çölü, anlatıldıkça çiçekler açan bir bahçeye dönüştürme gücüne sahip. Tıpkı öykülerin dinleyenlerde umut ve yaşam coşkusu uyandırması gibi.
Schami, eserde geleneksel sözlü anlatımın inceliklerini zarif bir dille işlerken, kültürel hafızanın ve bireysel kimliğin oluşumuna dair derin gözlemler sunuyor. Mizah, trajedi, tarih ve felsefenin iç içe geçtiği bu öykülerde, okura sadece geçmişe dair nostaljik bir bakış sunmakla kalmıyor, aynı zamanda günümüz dünyasındaki sosyal çelişkileri, kültürel kopuklukları ve geleceğe dair beslenmesi gereken umutları da gündeme getiriyor.
Almanca adıyla “Wenn du erzählst, erblüht die Wüste” olan bu roman, anlatı gücünün en çorak toprakları bile yaşam ve güzellikle doldurabilen dönüştürücü etkisini gözler önüne seriyor. Öykülerin insan ruhunda yarattığı iyileştirici etkiyi ve kültürler arası bağları güçlendiren öykü ve masal anlatı geleneğinin önemini büyük bir zarafetle vurguluyor.
RAFIK SCHAMI HAKKINDA
1946 doğumlu Rafik Schami Katolikbir aileden gelmektedir ve kardeşleriyle birlikte Şam’ın Hıristiyan semtinde büyümüştür. Kendisini hem Süryani hem de Hıristiyan Arap olarak tanımlıyor. Gençliğinde Fransızca ve Arapçanın yanı sıra Süryanice ve İngilizce öğrendi. Babası Şam’da fırıncılık yapan Rafik, bu şehirde kimya, matematik ve fizik öğrenimi gördü ve daha on dokuz yaşındayken edebiyata ilgi göstermeye başladı.
Rafik Schami 1970 yılında Suriye’yi terk etti ve 1971 yılında Federal Almanya’ya göçtü. Almanca öğrendikten sonra kimya öğrenimine Heidelberg’de devam etti ve 1979’dadoktorasını tamamladı. Almanca yazdığı ilk romanı Malula’dan Masallar 1977yılında yayımlandı. Bundan sonra hep Almanca yazacaktı.
Schami eşiyle birlikte Almanya’nın Pfalz bölgesinde Marnheim’da yaşıyor. Almanya’da birçok ödül kazanan Schami’nin kitapları 34 dile çevrildi. Bu diller arasında Arapça, Çince, Almanca, İngilizce, Fransızca, İtalyanca, Japonca, Rusça, İspanyolca veTürkçe de var. Yazarın Türkiye’de yayımlanan kitapları Kardinalin Gizli Misyonu (Çev. Levent Bakaç, Ayrıntı Yayınları, 2021), Mario Usta’nın Yaramaz Kuklaları (Çev. Emrah Cilasun, Kırmızı Kedi, 2018), Bu Papağan Değil Ki! (Çev. Neylan Eryar, Kırmızı Kedi, 2018), Hattatın Sırrı (Çev. Sevinç Altınçekiç, Kafka Kitap, 2020), Sophia veya Tüm Hikâyelerin Başlangıcı(Çev. Sevinç Altınçekiç, Kafka Kitap, 2019), Gece ile Sabah Arasında Yolculuk (Çev. Mustafa Tüzel, Kabalcı Yayınları, 1999), Widu’nun Kalbi (Çev.Neylan Eryar, Kırmızı Kedi, 2014), Gece Masalcısı (Çev. Saffet Günersel, Kabalcı Yayınları, 1998), Sineksağan (Çev. Saffet Günersel, Kabalcı Yayınları, 2000), Malula’dan Masallar (Çev. Saffet Günersel, Kabalcı Yayınları, 1999), Dürüst Yalancı (Çev. Yeşim Tükel Kılıç, Kabalcı Yayınları, 1999) ve Bir Avuç Yıldız (Çev. Mehmet Salim, Evrensel Basım Yayın, 2014).
