Müzik tarihin aynası olabilir mi?
Akademisyen ve siyasi tarihçi Namık Sinan Turan’ın müzik ve toplumsal anlamı üzerine bir kültür tarihi çalışması olarak kaleme aldığı ‘Portede Saklı Tarih: Toplumsal Tarihin Merceğinden Müzik’ İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları tarafından yayımlandı. Turan, ‘1930’lu yıllarda büyükanne ve büyükbabalarınız radyoları açtığında hangi müzikleri dinlerlerdi, hiç düşündünüz mü?’ sorusunu bu kez okuyuculara yöneltiyor
Müzik ve toplumsal anlamı üzerine bir kültür tarihi çalışması olan, akademisyen ve tarihçi Namık Sinan Turan’ın kaleme aldığı Portede Saklı Tarih: Toplumsal Tarihin Merceğinden Müzik İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları tarafından okurla buluşturuldu.
Namık Sinan Turan, derslerinde öğrencilerine sorduğu “1930’lu yıllarda büyükanne ve büyükbabalarınız radyoları açtığında hangi müzikleri dinlerlerdi, hiç düşündünüz mü?” sorusunu bu kez okura yöneltiyor. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları tarafından yayınlanan “Portede Saklı Tarih: Toplumsal Tarihin Merceğinden Müzik” geçmişten bugüne bir tarih anlatısı sunarken müzik, müzik üretimi, müzisyenler, müziğin icra edildiği bağlam gibi pek çok farklı unsuru da odağına alıyor.
Üç kısımdan oluşan kitabın ilk bölümünde Selçuklu ve tekke müzikleri ile erken Osmanlı, 18. yüzyıl sonuna kadar Osmanlı müziği ve toplumsal boyutu, kimi zaman müziğin üretildiği sosyokültürel bağlam, kimi zaman da Mustafa Itrî, Evliya Çelebi, Ali Ufkî Bey ve Dimitri Kantemir gibi portreler aracılığıyla aktarılıyor. İkinci kısımda 19. yüzyıldan itibaren modernleşmeyle değişmeye başlayan toplum ve dinamizmi konu ediliyor. Besteci Franz Liszt’in İstanbul konserinden II. Abdülhamid’in opera tutkusuna, Bernard Lewis ve oryantalizm tartışmalarından Cumhuriyet’in müzikal bir tür olarak operaya verdiği öneme; batılılaşma, Cumhuriyet ve müzik kültürüne dair tartışmalar bu kısımda ele alınıyor. Son kısımda ise “Doğu-Batı” ekseninde Ümmü Gülsüm, Feyruz ve Rahbani kardeşler, Şerif Muhiddin Targan, Necdet Yaşar, Leyla Gencer ve Maria Callas portreleri yer alıyor.
Namık Sinan Turan’ın bu çok boyutlu çalışması, görselleri ve kuramsal yaklaşımıyla özellikle müzikseverlerin ve Osmanlı-Türkiye tarihi meraklılarının dikkatini çekecek bir kültürel inceleme.
Namık Sinan Turan, İstanbul’da 1972 yılında doğdu. İstanbul Üniversitesi, İktisat Fakültesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden mezun oldu. Yüksek lisans çalışmasını aynı bölümün Siyasi Tarih Anabilim dalında Türkiye’de Çağdaşlaşma ve Müzik konulu teziyle 1998’de tamamladı. Hilafet Kurumunda Yapısal Değişim ve Osmanlı Hilafeti başlıklı doktora tezini 2003 yılında bitirdi. Çalışmaları geç Osmanlı dönemi ve II. Meşrutiyet döneminin toplumsal ve siyasal tarihi üzerine yoğunlaşan Turan, 2009 yılında doçent, 2014 yılında profesör unvanını aldı. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde Siyaset Bilimi Anabilim dalında görev yapan Turan’ın, Hilafetin Tarihsel Gelişimi ve Kaldırılması (2004), İmparatorluk ve Diplomasi: Osmanlı Diplomasisinin İzinde (2014), Hilafet: Erken İslam Tarihinden Osmanlı’nın Son Yüzyılına (2017) adlı kitaplarının yanı sıra Osmanlı diplomasi tarihine dair kitap bölümleri, modernleşmenin Osmanlı toplum yapısındaki göstergeleri ve Osmanlı siyasal yapısı üzerine ulusal ve uluslararası dergilerde yayımlanmış birçok makalesi bulunmaktadır. İstanbul Üniversitesi’nin yanında İstanbul Bilgi Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi ve Bahçeşehir Üniversitesi’nde de konuk öğretim üyesi olarak dersler vermiştir.